فیلوژنی مولکولی قبیله cynoglosseae (boraginaceae s. str.) با تکیه بر جنس paracaryum براساس توالی های هسته ای nrdna its در ایران

تیره گاوزبان (boraginaceae s.str.) دارای حدود 100 جنس و 1600 گونه در دنیا با مرکز پراکنش در اوراسیا می باشد. riedl (1967) در جلد 48 مجموعه فلورا ایرانیکا برای این تیره 6 قبیله boragineae, cynoglosseae, eritrichieae, litospermeae, myosotideae و trigonotideae را در نظر گرفته است. قبیله cynoglosseae در ایران دارای 11 جنس و 53 گونه است. در پژوهش حاضر، فیلوژنی مولکولی قبیله cynoglosseae با تاکید بر جنس paracaryum بررسی گردید. به منظور بازسازی روابط فیلوژنی، ماتریسی متشکل از 58 تاکسون تهیه گردید. این ماتریس شامل 2 برون گروه و 56 درون گروه می باشد. آنالیز های فیلوژنی با استفاده از روش صرفه جویی حداکثر تعبیه شده در نرم افزار paup*، روش صرفه جویی حداکثر با استفاده از نرم افزار garli و روش bayesian با استفاده از نرم افزار mr bayes صورت گرفتند. همچنین برای تخمین زمان واگرایی بین تاکسون ها از نرم افزار beast استفاده شد. نتایج آنالیز نشان داد که جنس های microparacaryum، trichodesma و solenanthus و caccinia تک تبار می باشند. اما جنس های paracaryum، cynoglossum، lindelofia، omphalodes و rindera ظاهرا تک تبار نیستند. نتایج حاصل از آنالیز مولکولی نشان می دهد که گونه های مربوط به جنس paracaryum و mattiastrum در یک پلی تومی قرار می گیرند و روابط بین آنها حل نشده می باشد. در نتیجه این دو جنس مجزا نیستند و پذیرفتن آنها در سطح دو بخش از جنس paracaryum بر مبنای تفاوت ریخت شناختی منطقی تر به نظر می رسد . جنس microparacaryum به صورت کلادی مجزا از paracaryum با احتمال پسین 1 وجود دارد. با اینکه دو جنس paracaryum و microparacaryum در صفت شکل بال فندقه شباهت مورفولوژی دارند اما حدود این دو جنس با صفت یکساله و چند ساله بودن تعیین می گردد و گونه های یکساله با قطعیت در جنس microparacaryum قرار می گیرند. بر اساس داده های حاصل از نرم افزار beast تاریخ پیدایش اکثر جنس های قبیله cynoglosseae در اشکوب پلیوسن است. همچنین تاریخ پیدایش گونه های جنس microparacaryum و برخی گونه های جنس paracaryum در اشکوب هولوسن است و این امر نشان می دهد که این جنس ها جوان و در حال گونه زایی می باشند.